علی مسیو یکی از شخصیت‌های برجسته و مشهور نهضت مشروطه در آذربایجان بود و این خانه منسوب به اوست. کربلایی علی مسیو، تاجری تبریزی الاصل بود که به کشورهای اروپایی، به‌ویژه فرانسه سفرهای بسیار داشت و چون مردم را غالباً مسیو خطاب می‌کرده است، مردم نیز متقابلاً به او لقب «مسیو» دادند. مقایسه خانه‌های اعیان و اشراف آن دوره، با مساحت کوچک این خانه و معماری خاصش که شبیه خانه‌های اعیانی آن زمان نیست، این گمانه را که آنجا خانه دوم علی مسیو بوده است، تقویت می‌کند؛ اما واقعیت این است که اینجا محلی مخفی بوده، برای اینکه تصمیمات مخفیانه مشروطه خواهان آنجا گرفته شود.
هنگام مرمت، زیرزمین‌هایی از این خانه کشف شدند که به کوچه‌های پشتی راه داشتند. همچنین اصطبلی مخفی برای نگهداری اسب‌ها وجود داشت تا در صورت کشف مکان جلسه، با اسب بتوانند فرار کنند. تجربه سفرهای اروپایی علی مسیو و شمّ سیاسی او، چنین بنایی را محقق کرده بود و بعدها این مکان با نام «مرکز غیبی تبریز» شهرت یافت. برخی محققان بر این باورند که با توجه به وجود نداشتن هیچ نشان و اثری از علی مسیو در تبریز جز همین خانه، او اصلاً در تبریز سکونت نداشته و محل سکونت اصلی وی استانبول یا فرانسه بوده است. او در جریان مشروطه به تبریز آمد تا در این جریان رهبری فکری داشته باشد.
علی مسیو، رهبر فکری مشروطه خواهان آذربایجان، سه پسر به نام‌‌های حاجی‌‌خان، حسن و غدیر داشت که در ١٠ محرم ١٣٣٠، مصادف با ١٠ دی‌ماه ١٢٩٠، در میدان «قم باغی» (میدان دانش‌سرای فعلی تبریز)، به همراه ثقه‌الاسلام و تعدادی از مشروطه خواهان به دار آویخته شدند. در ضلع جنوبی خانه علی مسیو، دیواری وجود دارد که دو شمایل بالای آن نصب شده است. گفته می‌شود این شمایل به یاد دو پسر کوچک شهید وی که کم سن و سال بودند، ساخته و نصب شده است.
اتاق‌های تو در تو و حالت غیرمرسوم و به هم وصل شدن قسمت‌های متفاوت این خانه باعث می‌شود، کسی که برای اولین بار در آنجا قدم می‌گذارد، کمی گمراه شود و راه ورود و خروج را گم کند. این معماری منحصر به فرد، مرکز غیبی تبریز را از دیگر بناهای به جامانده از آن روزگار متمایز می‌سازد.
بنا به روایتی، علی مسیو پس از انتقال ستارخان و باقرخان به تهران و در آن شرایط ناآرام، به سفارت روس دعوت می‌شود؛ یعنی همان جایی که عاملان به دار آویختن فرزندانش در ظهر عاشورا به آن منتسب بودند! گفته می‌شود که او پس از حضور در این سفارت با خوردن غذای مسموم جان خود را از دست داد. هرچند بعید به نظر می‌رسد که شخصی با درایت و سیاست علی مسیو که به مشروطه خواهان آذربایجان خط فکری می‌داد، به دعوت قاتل پسرانش جواب مثبت داده و از غذای مسموم آن‌ها خورده باشد، ولی هیچ روایت دیگری از مرگ وی در دست نیست.
خانه علی مسیو متعلق به دوره قاجار و دارای دو حیاط با اتاق‌های جانبی در سه وجه حیاط اندرونی و در دو وجه حیاط بیرونی است. این دو حیاط به‌وسیله یک ورودی به هم ارتباط دارند و حیاط اندرونی با دو پله اختلاف سطح نسبت به حیاط بیرونی، در ارتفاع بالاتری قرار گرفته است.
بنا دو طبقه دارد و از زیرزمین ضلع غربی به عنوان ورودی خانه همسایه استفاده می‌شود. پلان بنا هم نامتقارن است. از خصوصیات بارز بنا ارتباط بین حیاط‌های اندرونی و بیرونی است که فقط توسط یک دیوار از هم جداشده‌اند، درحالی‌که در اکثر خانه‌های قدیمی، بین حیاط دارد.
قابل ذکر است که در همسایگی خانه علی مسیو، خانه‌ای به نام خانه ختایی وجود دارد که آن نیز به یکی از سران مشروطه تعلق داشت. خانواده ختایی از اعیان و اشراف تبریز بودند که در جریان مشروطه حامی مالی سردمداران و مجاهدان بودند. همه اعضای خانواده پس از شناسایی و حمله روس‌ها به قتل رسیدند و تنها بازمانده، کودکی پنج ساله بود که از ترس در زیرزمین خانه پنهان شده بود.
وجود این دو خانه در همسایگی یکدیگر و نزدیکی آن‌ها به «خانه حیدرزاده»، مجموعه خانه‌های تاریخی دانشکده هنر و معماری، خانه- موزه استاد شهریار، عمارت تاریخی شهرداری تبریز و چند اثر تاریخی دیگر، این محدوده را به بافت پویای تاریخی تبدیل کرده است که حضور در آن، نه تنها برای گردشگران بلکه برای شهروندان نیز دل‌چسب است.
آدرس: تبریز، خیابان ارتش جنوبی، کوچه صدر، بن‌بست ختایی‌ها، پلاک 50