کتاب تاریخ دهم، در چارچوب رویکرد و اهداف اسناد تحولی (سند تحول بنیادین و سند برنامۀ درسی ملّی) و در ادامۀ برنامۀ درسی مطالعات اجتماعی دورۀ اوّل متوسطه تدوین و تألیف شده است. رویکرد خاص این کتاب، توجه و تأکید بر توسعۀ سواد تاریخی، تحکیم هویت فردی و جمعی مترّبیان و کمک به ارتقای تربیت سیاسی و اجتماعی آنان، به عنوان یک شهروند مطلوب است.
دوره تحصیلی:
دوره دوم آموزش متوسطه› متوسطه نظری› علوم انسانی› پایه دهم
نام کتاب: تاریخ (1) ایران و جهانِ باستان - پایۀ دهم دورۀ دوم متوسطه
پدیدآورنده: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
مدیریت برنامه‌ریزی درسی و تألیف: دفتر تألیف کتاب‌های درسی عمومی و متوسطه نظری
مدیریت آماده‌سازی هنری: اداره‌ی کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی
کتاب تاریخ (1) ایران و جهان باستان دارای سه فصل است. در فصل اوّل با عنوان تاریخ‌شناسی، شما دربارۀ موضوع علم تاریخ، روش پژوهش و منابع آن علم، مطالعه و کاوش خواهید کرد. محتوای این فصل به شما کمک می‌کند که پی ببرید تاریخ چگونه و با استفاده از چه منابع و مآخذی، پژوهش و نوشته می‌شود. فصل دوم کتاب به تاریخ جهان و فصل سوم به تاریخ ایران در دوران باستان اختصاص دارد. انتظار می‌رود که شما بخشی از آموخته‌هایتان در فصل اوّل را در فصل‌های دوم و سوم، به کار بندید و مهارت کاوشگری خود را تقویت نمایید.
سرفصل‌های مطرح‌شده در این کتاب به شرح زیر می‌باشد:
فصل اول: تاریخ‌شناسی؛ کاوش در گذشته
- درس اول: تاریخ و تاریخ‌نگاری
- درس دوم: تاریخ، زمان و مکان
- درس سوم: باستان‌شناسی؛ در جست‌وجوی میراث فرهنگی
فصل دوم: جهان در عصر باستان؛ میراث بشری
- درس چهارم: پیدایش تمدن؛ بین‌النهرین و مصر
- درس پنجم: هند و چین
- درس ششم: یونان و روم
فصل سوم: ایران در عصر باستان؛ سرآغاز هویت ایرانی
- درس هفتم: مطالعه و کاوش در گذشته‌های دور
- درس هشتم: سپیده‌دم تمدن ایرانی
- درس نهم: ورود آریایی‌ها تا پایان هخامنشیان
- درس دهم: اشکانیان و ساسانیان
- درس یازدهم: آیین کشورداری
- درس دوازدهم: جامعه و خانواده
- درس سیزدهم: اقتصاد و معیشت
- درس چهاردهم: دین و اعتقادات
- درس پانزدهم: زبان و آموزش
- درس شانزدهم: هنر و معماری