انطباق‌ پذیری سیاست خارجی دولت‌ های پس از دفاع مقدس با اصول و ارزش های انقلاب اسلامی (با تأکید بر اصول استکبارستیزی، همگرایی اسلامی و منزلت گرایی)

سیاست خارجی جمهوری اسلامی مبتنی بر اصول و ارزش‌های اسلامی - شیعی بنانهاده شد؛ و در سه دهه گذشته نیز این الگو، روندی همراه با تغییر و تداوم را حفظ کرده است. از یک ‌سو اصول، جهت‌گیری و اهداف بنیادی سیاست خارجی نسبتاً پایدار و ثابت مانده است که موجب استمرار و ثبات نسبی آن گشته است و از طرف دیگر، تغییر و تحولات عینی و ذهنی در محیط‌های سه‌گانه داخلی، خارجی و روانی مستلزم انطباق تاکتیکی و ابزاری بوده است. لذا این تحقیق باهدف، بررسی رویکرد سیاست خارجی دولت‌های پس از دفاع مقدس (حدفاصل سال‌های 1368 تا 1392) با محوریت ارزش‌ها و هنجارهای جمهوری اسلامی در سه بعد استکبارستیزی، منزلت‌افزایی و همگرایی اسلامی انجام پذیرفته است. روش تحقیق در این مقاله کیفی - کمی است. جامعه آماری این تحقیق شامل صاحب‌ نظران و اساتید دانشگاه و بهره‌‌مندی از مصاحبه با کارگزاران سیاست خارجی در دوره‌های مختلف هست که در شناسایی مؤلفه‌های مورد مقایسه و در جمع‌آوری داده‌های نهائی پرسشنامه از نظرات آنها استفاده ‌شده است. بعد از طراحی پرسشنامه بومی شده، روایی محتوا با استفاده از نظرات خبرگان بررسی و بعد از چندین مرحله اصلاحات نسخه نهایی پرسشنامه تنظیم و توزیع گردید. همچنین مقدار آلفای کرونباخ جهت بررسی پایایی تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS محاسبه و برای تمام متغیرها مقداری بالاتر از 0.7 بوده است که نشان ‌دهنده اعتبار پرسشنامه و برداشت فکری مناسب و یکسان پاسخگویان از محتوای متغیرهای مربوط به هر سازه بوده است برای تجزیه ‌وتحلیل داده‌های جمع ‌آوری ‌شده از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون تحلیل واریانس؛ آزمون تعقیبی بونفرنی و آزمون تی استفاده ‌شده است. نتایج مطالعه حاکی از تفاوت معنادار تطبیق ‌پذیری دولت‌ها در شاخص استکبارستیزی و همگرایی اسلامی و عدم تفاوت معنادار در شاخص منزلت افزایی در بین دولت‌ها بوده است.