حساب دیفرانسیل و انتگرال که به اختصار حسابان نامیده می‌شود یکی از شاخه‌های اصلی ریاضیات است. این رشته از تحول جبر و هندسه ناشی شده است. حسابان خود دو شاخه اصلی دارد: حساب فاضله (یا حساب دیفرانسیل) و حساب جامعه (یا حساب انتگرال). گوتفرید لایبنیتس و ایزاک نیوتون به‌طور هم‌زمان و مستقل این حساب را کشف و طراحی کردند اما علائمی که امروزه در این حساب استفاده می‌شود از ابداعات لایبنیتس است.
دوره تحصیلی:
دوره دوم آموزش متوسطه› متوسطه نظری› ریاضی و فیزیک› پایه دوازدهم
نام کتاب: حسابان (۲) - پایۀ دوازدهم دورۀ دوم متوسطه
پدیدآورنده: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
مدیریت برنامه‌ریزی درسی و تألیف: دفتر تألیف کتاب‌های درسی عمومی و متوسطه نظری
مدیریت آماده‌سازی هنری: اداره کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی
ناشر: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران
کتاب حاضر در راستای برنامۀ درسی ملی و در ادامه تغییر کتاب‌های ریاضی دورۀ دوم متوسطه تألیف شده است. یکی از تفاوت‌های مهماین کتاب با کتاب قبلی مربوط به دوره پیش‌دانشگاهی، کاهش قابل‌ملاحظه محتوا است. همانند پایه‌های قبلی، ساختار کتاب بر اساس سه محور اساسی فعالیت، کار در کلاس و تمرین قرار گرفته است.
درس حسابان (۲) یکی دیگر از دروس رشته ریاضی و فیزیک در پایه دوازدهم است. این کتاب شامل پنج فصل با عناوین: تابع، مثلثات، حدهای نامتناهی- حد در بی‌نهایت، مشتق و کاربردهای مشتق می‌باشد. شما عزیزان در فصل اول با تبدیل نمودار توابع و تابع درجه سوم، توابع یکنواخت و بخش‌پذیری و تقسیم؛ در فصل دوم با تناوب و تانژانت و معادلات مثلثاتی؛ در فصل سوم با حدهای نامتناهی و حد در بی‌نهایت؛ در فصل چهارم با مشتق، مشتق‌پذیری و پیوستگی، آهنگ متوسط تغییر و آهنگ لحظه‌ای تغییر و در فصل پنجم با اکسترمم‌های یک تابع و توابع صعودی و نزولی، جهت تقعر نمودار یک تابع و نقطه عطف و نیز رسم نمودار تابع آشنا می‌شوند.
سرفصل‌های مطرح‌شده در این کتاب به شرح زیر می‌باشد:
- فصل اول: تابع
- فصل دوم: مثلثات
- فصل سوم: حدهای نامتناهی – حد در بی‌نهایت
- فصل چهارم: مشتق
- فصل پنجم: کاربردهای مشتق